Η ζωή του κορυφαίου Ούγγρου μαθηματικού Paul Erdős (1913-1996) προκαλεί το ενδιαφέρον για πολλούς λόγους. Πρώτα απ΄όλα θεωρείται ο πιο παραγωγικός μαθηματικός που έζησε ποτέ, αφού στο ερευνητικό του έργο, σε διάφορους τομείς των μαθηματικών, συγκαταλέγονται περισσότερες από 1500 εργασίες. Υπήρξε, επίσης, πρωτοπόρος στη δημιουργία της αποκαλούμενης Πιθανοτικής Μεθόδου, η οποία αξιοποιείται σήμερα από τους μαθηματικούς και τους επιστήμονες της πληροφορικής. Γενικότερα, εργάστηκε με λαμπρά αποτελέσματα σε προβλήματα σχετικά με τη Συνδυαστική, τη Θεωρία Γραφημάτων, τη Θεωρία Αριθμών, τη Γεωμετρία και τη Θεωρία Συνόλων.
Το βιβλίο, Το μυαλό μου είναι ανοιχτό – Τα μαθηματικά ταξίδια του Πολ Έρντος, με συγγραφέα τον Bruce Schechter (Μετάφραση: Γιώργος Κυριακόπουλος - Εκδόσεις Τραυλός), αφηγείται τον περιπετειώδη βίο αυτού του γόνιμου μυαλού. Ο συγγραφέας επιχειρεί να σκιαγραφήσει την πορεία του κορυφαίου μαθηματικού, ο οποίος γεννήθηκε το 1913 στη Βουδαπέστη από Εβραίους μαθηματικούς γονείς, και να πλησιάσει τη σύνθετη, αντισυμβατική προσωπικότητα ενός επιστήμονα που έζησε σαν νομάδας στη χώρα των μαθηματικών, αδιαφορώντας για τα χρήματα και τα υλικά αγαθά.
Παρουσίαση από τον Γιώργο Καρουζάκη
Η ζωή του κορυφαίου Ούγγρου μαθηματικού Paul Erdős (1913-1996) προκαλεί το ενδιαφέρον για πολλούς λόγους. Πρώτα απ΄όλα θεωρείται ο πιο παραγωγικός μαθηματικός που έζησε ποτέ, αφού στο ερευνητικό του έργο, σε διάφορους τομείς των μαθηματικών, συγκαταλέγονται περισσότερες από 1500 εργασίες. Υπήρξε, επίσης, πρωτοπόρος στη δημιουργία της αποκαλούμενης Πιθανοτικής Μεθόδου, η οποία αξιοποιείται σήμερα από τους μαθηματικούς και τους επιστήμονες της πληροφορικής. Γενικότερα, εργάστηκε με λαμπρά αποτελέσματα σε προβλήματα σχετικά με τη Συνδυαστική, τη Θεωρία Γραφημάτων, τη Θεωρία Αριθμών, τη Γεωμετρία και τη Θεωρία Συνόλων.
Το βιβλίο, Το μυαλό μου είναι ανοιχτό – Τα μαθηματικά ταξίδια του Πολ Έρντος, με συγγραφέα τον Bruce Schechter (Μετάφραση: Γιώργος Κυριακόπουλος- Εκδόσεις Τραυλός), αφηγείται τον περιπετειώδη βίο αυτού του γόνιμου μυαλού. Ο συγγραφέας επιχειρεί να σκιαγραφήσει την πορεία του κορυφαίου μαθηματικού, ο οποίος γεννήθηκε το 1913 στη Βουδαπέστη από Εβραίους μαθηματικούς γονείς, και να πλησιάσει τη σύνθετη, αντισυμβατική προσωπικότητα ενός επιστήμονα που έζησε σαν νομάδας στη χώρα των μαθηματικών, αδιαφορώντας για τα χρήματα και τα υλικά αγαθά.
«Δεν είχε μόνιμη θέση σε κανένα πανεπιστήμιο, δεν είχε προσωπική περιουσία, χρησιμοποιούσε το δικό του «λεξιλόγιο» για πρόσωπα και καταστάσεις, αγαπούσε μάλλον παθολογικά τη μητέρα του, όπως λάτρευε τα μικρά παιδιά, δεν νυμφεύθηκε ποτέ, ταξίδευε συνεχώς και, όταν κτυπούσε, συχνά απροειδοποίητα, τα κουδούνια στις εξώπορτες των σπιτιών φίλων του μαθηματικών, σε διάφορες γωνιές του πλανήτη, κι αυτοί του άνοιγαν, μια από τις πρώτες φράσεις του ήταν «Το μυαλό μου είναι ανοιχτό» («My brain is open»)˙ με τη φράση αυτή εννοούσε την ετοιμότητά του να συζητήσει, αμέσως, δηλαδή χωρίς χρονοτριβή, κάποιο μαθηματικό πρόβλημα που τους είχε ο ίδιος ήδη θέσει ή που ήθελαν εκείνοι, το πρώτον, να του γνωστοποιήσουν», σημειώνουν στον πρόλογο της ελληνικής έκδοσης ο Γιώργος Λ. Ευαγγελόπολος και ο Πέτρος Μπρέγιαννης, υπεύθυνοι για την επιστημονική επιμέλεια του βιβλίου.
Αν και τα περιστατικά από την καθημερινότητα του μαθηματικού, οι συνήθειες και η έκκεντρη διαδρομή του είναι στοιχεία που συναντά ο αναγνώστης σε ολόκληρο το βιβλίο, το εγχείρημα του Schechter δεν περιορίζεται σε μια ανεκδοτολογικού τύπου προσέγγιση της ζωής του. Η αφήγηση ακολουθεί μια γραμμική πορεία, με αφετηρία την ιστορία της οικογένειας του μαθηματικού και τη ζωή των Εβραίων της Βουδαπέστης στις αρχές του αιώνα. Η φιλομάθεια και αγάπη του Erdős για τους αριθμούς, τα παιδικά του χρόνια και η εξέλιξή του σε «παιδί θαύμα», συνθέτουν το πορτραίτο των πρώτων χρόνων. Με αποκορύφωμα τη νέα απόδειξή του για το Θεώρημα Τσέμπισεφ και αργότερα την απόδειξη της εικασίας του Σουρ για τους καθ΄υπεροχήν ατελείς αριθμούς, που του χάρισε τον τίτλο του μάγου από τη Βουδαπέστη («der Zauberer von Budapest»).
Την ίδια στιγμή, η αφήγηση του βίου του εμπλουτίζεται, εμβόλιμα, με στοιχεία από την ιστορία της μαθηματικής επιστήμης: η πολυπραγμοσύνη του Erdős λειτουργεί ως αφορμή που επιτρέπει στον συγγραφέα να συνδέσει τις αναζητήσεις του μαθηματικού με πολύτιμες πληροφορίες για την ιστορία και την εξέλιξη της μαθηματικής επιστήμης, καθώς και με τις πολιτικές ή τις κοινωνικές αλλαγές της εποχής του. Συνεπώς, με φυσικό τρόπο, η ιδιοφυΐα του Πυθαγόρα, το βιβλίο των Στοιχείων του Ευκλείδη συναντούν, κάποια στιγμή, την απόδειξη του Θεωρήματος των Πρώτων Αριθμών και ποικίλα γεγονότα: την άνοδο του ναζισμού, τη φυγή του Erdős στην Αμερική, τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου.
Πέρα, όμως, από την καταγραφή των επιτευγμάτων και την εντυπωσιακή ανάπτυξη του δικτύου συνεργασιών του Erdős με επιστήμονες από όλον τον κόσμο, αυτό που συγκινεί τον αναγνώστη είναι η στάση του απέναντι στη ζωή: η αφετηρία της αδιάκοπης περιπλάνησής του δεν μοιάζει να οφείλεται αποκλειστικά στην ιδιοτροπία του χαρακτήρα του, αλλά και στην επιθυμία να απομακρυνθεί από ό,τι θα μπορούσε να ανακόψει την ελευθερία της σκέψης του και την αφοσίωσή του στην επιστήμη. Όσοι τον γνώρισαν, αναφέρονται, στη γενναιοδωρία, την ειλικρίνεια και την υποστήριξή του στα δικαιώματα του ανθρώπου. Για τον μαθηματικό Τζόελ Σπένσερ, όπως και για πολλούς άλλους, ο Erdős ενσάρκωνε τη σύγχρονη εκδοχή ενός μεσαιωνικού μοναχού, που η αγιότητά του εκφράζεται «με την απόλυτη αφοσίωσή του στη μαθηματική αναζήτηση της καθαρής ομορφιάς».
Ερωτήσεις, αφορμή για συζήτηση, από τον Γιώργο Καρουζάκη
– Πώς δικαιολογούσε ο Έρντος τον χαρακτηρισμό του «Υπέρτατος Φασίστας» για τον Θεό;
– Τι είναι ο Αριθμός Έρντος και πώς συνδέεται με τις συνεργασίες που είχε ο μαθηματικός με άλλους επιστήμονες;
– Ποιοι λόγοι οδήγησαν τον Έρντος στο Πρίστον και ποια ήταν τα επιτεύγματά του εκείνα τα χρόνια;
– Γιατί πίστευε ότι «η ιδιοκτησία είναι μεγάλος μπελάς»;
Ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή και την πορεία του κορυφαίου μαθηματικού
https://www.youtube.com/watch?v=Ya2IFgRDbo4
© Copyright 2001-2023 Θαλής + Φίλοι.
designed & developed by ELEGRAD
