Ιστορίες στο π και φ

Παρουσίαση

Ερωτήσεις

Συνέντευξη

Σχετικά βιβλία

• 

•  

  • Είναι η αγάπη συμμετρία ή το αντίστροφο;

   

  • Ποια είναι τα υπαρξιακά προβλήματα των τεσσάρων πράξεων;

   

  • Τι έγινε όταν το 1 το έσκασε από τη φυλακή;

   

  • Τι προσπαθεί να εξιχνιάσει ο ντετέκτιβ Σπουζ;
• 

  Ανδρέας Λύκος, Άννα Γαβριήλ

  Συνέντευξη στον Γιώργο Καρουζάκη

  Οι μαθηματικοί Άννα Γαβριήλ και Ανδρέας Λύκος, δραστήρια μέλη της ομάδας ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ, σκάρωσαν με μεράκι, τρυφερότητα, γνώση και χιούμορ δεκαεπτά ιστορίες για τους αριθμούς και για ορισμένες μαθηματικές έννοιες που απευθύνονται σε «μικρούς» αναγνώστες. Γοητεύουν όμως και τους «μεγάλους», αφού τους κάνουν να δουν τα μαθηματικά με έναν εντελώς πρωτότυπο τρόπο. Το βιβλίο έχει τίτλο “Ιστορίες στο π και φ” και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις “24 γράμματα”.

  • Πώς θα συστήνατε με λίγα λόγια το βιβλίο στους αναγνώστες;

  Πρόκειται για ένα βιβλίο με 17 ιστορίες, εμπνευσμένο από τις “Ιστορίες στο τάκα τάκα” του Μπερνάρ Φριό. Διαβάζεται με μιαν ανάσα για ψυχαγωγία, με δυο ανάσες για κατανόηση των βαθύτερων νοημάτων και με περισσότερες ανάσες εφόσον κάποιος επιλέξει να εστιάσει στις μαθηματικές έννοιες που διατρέχουν τις περισσότερες από τις ιστορίες. Αν και βασικές μαθηματικές ιδέες υπήρξαν η έμπνευση για τη δημιουργία των ιστοριών, σε πολλές από αυτές τα μαθηματικά λειτουργούν συμπληρωματικά και ο αναγνώστης μπορεί να τις απολαύσει χωρίς να εμβαθύνει σε αυτά. Κάποιες από τις ιστορίες μοιάζουν με παραμύθια, καθώς συναντάμε τους αριθμούς και διάφορα ζώα της ξηράς και της θάλασσας να μιλάνε με ανθρώπινη λαλιά. Δεν λείπουν, όμως, και οι ιστορίες με ανθρώπινους ήρωες∙ από τους προβληματισμούς μιας νεαρής δασκάλας ή ενός παιδιού που διεκδικεί περισσότερο χρόνο με τους γονείς του έως το χαρισματικό αγόρι που μετράει κάπως διαφορετικά τα προβατάκια λίγο πριν κοιμηθεί.

  • Στο βιβλίο σας συνδυάζετε τη φόρμα του παραμυθιού, μια μικρή υπερβατική ιστορία κάθε φορά, με τη μαθηματική γνώση. Πώς θα περιγράφετε αυτήν τη συνάντηση;

  Αυτή η συνάντηση για εμάς είναι η νόρμα μας, θα λέγαμε. Η συναναστροφή μας με τα παιδιά, τους μαθητές μας, το περιβάλλον του σχολείου, η δυναμική της κάθε σχολικής τάξης και η επαφή μας με τους γονείς των μαθητών άφησαν το αποτύπωμά τους σε αρκετές ιστορίες μας. Το παραμύθι ήταν η κατάλληλη φόρμα για να απευθυνθούμε στα παιδιά μικρής ηλικίας και στους γονείς τους ως μία δυναμική σχέση που χτίζεται βήμα βήμα. Μέσα από τα καμώματα των τεσσάρων πράξεων τα παιδιά γελούν, οι γονείς ξεχνούν τα δικά τους μαθηματικά βιώματα και οι μικροί μαθητές πηγαίνουν στη σχολική τάξη διεκδικώντας έναν διαφορετικό τρόπο διδασκαλίας της προπαίδειας πέρα από την αποστήθιση. Μέσα από τις ιστορίες, που άλλοτε μοιάζουν με παραμύθια και άλλοτε με διηγήματα, μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί θα βρουν έναν βιωματικό τρόπο κατανόησης μιας μαθηματικής έννοιας.

  • Υπάρχουν, τελικά, πολλοί τρόποι να συναντηθούν τα μαθηματικά με τη μυθοπλασία και την αφήγηση ιστοριών;

  Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων “συναντήσεων” μπορεί κάποιος να βρει στις σελίδες δεκάδων βιβλίων μαθηματικής λογοτεχνίας που κυκλοφορούν στην παγκόσμια αγορά. Ωστόσο και οι έλληνες μαθηματικοί-συγγραφείς έχουν αφήσει έντονο αποτύπωμα στην πολλαπλή προσέγγιση των μαθηματικών μέσω της αφήγησης. Τα ευρηματικά μυθιστορήματα του Τεύκρου Μιχαηλίδη συνδέουν τα μαθηματικά με την ιστορία και το έγκλημα. Τα απολαυστικά διηγήματα του Στάμου Τσιτσώνη αναδεικνύουν τη σύνδεση των μαθηματικών με την κοινωνία. Τα πρωτότυπα βιβλία της Κατερίνας Καλφοπούλου συμβάλλουν στην αποτύπωση της καθημερινότητας της σχολικής τάξης των μαθηματικών.

  • Νιώθετε ότι υπάρχουν περιορισμοί σε αυτήν τη δημιουργική διαδικασία;

  Οι περιορισμοί, ίσως, αφορούν στην καχυποψία εκείνων που διαχωρίζουν τους ανθρώπους σε “θεωρητικούς” και “θετικούς”. Το χάσμα μεταξύ των ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών από τη μία πλευρά και των επιστημόνων από την άλλη έχει ήδη σχολιαστεί, αλλά η πράξη δείχνει ότι σε μεγάλο βαθμό έχει γεφυρωθεί. Μένει μόνο η χάραξη του δρόμου που θα κάνει το χάσμα μία ιστορική αναφορά. Αυτό απαιτεί επιπλέον πειραματισμούς και υπερβάσεις πέρα από τα στερεότυπα.

  • Σε ποιους απευθύνεται το βιβλίο σας; Ποιους θεωρείτε ιδανικούς αναγνώστες του;

  Απευθύνεται σε παιδιά από 8 ετών, αλλά και σε ενήλικες που απολαμβάνουν τα παραμύθια και αγαπούν τα μαθηματικά ή αν δεν τα αγαπούν από τα σχολικά βιώματά τους, ίσως, να ήθελαν να τους δώσουν μία ευκαιρία συμφιλίωσης. Επίσης, πιστεύουμε ότι το βιβλίο μπορεί να αξιοποιηθεί από εκπαιδευτικούς που αναζητούν έναν πρωτότυπο τρόπο για την εισαγωγή ή για την επανάληψη μιας μαθηματικής έννοιας μέσα από την αφήγηση. Βοηθητικά, στο τέλος του βιβλίου, υπάρχουν όλοι οι μαθηματικοί όροι με επεξήγηση, ώστε τόσο οι δάσκαλοι και οι καθηγητές, όσο και οι ανήλικοι αναγνώστες με τους γονείς τους να εμβαθύνουν στις ιστορίες μας στο π και φ!

  • Μέσα από τις ιστορίες και τον τρόπο αφήγησής τους στο βιβλίο προκύπτει μία πρόταση διδασκαλίας των μαθηματικών. Είναι εύκολο να μεταφερθεί αυτό το παράδειγμα στη σχολική τάξη;

  Θεωρούμε ότι αρκετές από τις ιστορίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν διδακτικά αναδεικνύοντας τη σύνδεση των Μαθηματικών με την αφήγηση, την τέχνη, τη φιλία, τη διαφορετικότητα και τη συμφιλίωση με τον εαυτό μας. Από τη δική μας εμπειρία, ως μέλη της ομάδας ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ, είμαστε βέβαιοι ότι η αφήγηση είναι ένα σπουδαίο μέσο για τη διδασκαλία των μαθηματικών εννοιών. Το μάθημα γίνεται περισσότερο διαδραστικό, καθώς οι μαθητές συμμετέχουν στη συζήτηση και τα μαθηματικά παύουν να είναι αφηρημένα. Στα άμεσα σχέδιά μας είναι η δημιουργία ενός ιστολογίου, στο οποίο θα περιγράφονται αναλυτικά οι τρόποι που μπορεί ένας εκπαιδευτικός να χρησιμοποιήσει τις ιστορίες του βιβλίου στη σχολική πράξη.

• Σχετικά βιβλία

  

  Ματωμένο χειρόγραφο

  

  Εικασία 3ν + 1

  

  Η μέτρηση του μεσημβρινού

  

  Τα εγκλήματα της Αλίκης

  

  Μπράντι με Πάγο

  

  Ο Μαθηματικός και ο Δικαστής