Είναι αλήθεια ότι ελάχιστοι σκέφτονται καθημερινά τι πραγματικά συμβαίνει στον υπολογιστή τους όταν ανεβάζουν μια φωτογραφία στο Facebook ή όταν πραγματοποιούν μια συναλλαγή με την πιστωτική τους κάρτα στο Διαδίκτυο. Ποια διαδρομή ακολουθεί το σωστό αντίγραφο της φωτογραφίας για να εμφανιστεί στο Facebook; Πώς μεταβιβάζουμε με ασφάλεια απόρρητες πληροφορίες που αφορούν τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς στο ρευστό ψηφιακό περιβάλλον του Διαδικτύου;
O John MacCormick, διακεκριμένος ερευνητής και δάσκαλος της επιστήμης υπολογιστών, στο βιβλίο του «Εννέα αλγόριθμοι που άλλαξαν το μέλλον» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) επιχειρεί να δώσει με εντυπωσιακό τρόπο ορισμένες κατανοητές απαντήσεις σε ανάλογα ερωτήματα.
Πριν ξεκινήσει το ταξίδι του στον κόσμο των συναρπαστικών ιδεών και των τεχνολογικών επιτευγμάτων, ο συγγραφέας εξηγεί, βήμα-βήμα και με κατανοητά παραδείγματα, το αντικείμενο και τα θέματα του βιβλίου του. «Τι είναι στα αλήθεια ένας αλγόριθμος;» αναρωτιέται. Και προσθέτει: «Η πιο απλή απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι ότι ένας αλγόριθμος αποτελεί μια συνταγή που καθορίζει επακριβώς τη συγκεκριμένη ακολουθία βημάτων που απαιτούνται για να λυθεί ένα πρόβλημα».
Παρουσίαση από τον Γιώργο Καρουζάκη
Είναι αλήθεια ότι ελάχιστοι σκέφτονται καθημερινά τι πραγματικά συμβαίνει στον υπολογιστή τους όταν ανεβάζουν μια φωτογραφία στο Facebook ή όταν πραγματοποιούν μια συναλλαγή με την πιστωτική τους κάρτα στο Διαδίκτυο. Ποια διαδρομή ακολουθεί το σωστό αντίγραφο της φωτογραφίας για να εμφανιστεί στο Facebook; Πώς μεταβιβάζουμε με ασφάλεια απόρρητες πληροφορίες που αφορούν τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς στο ρευστό ψηφιακό περιβάλλον του Διαδικτύου; O John MacCormick, διακεκριμένος ερευνητής και δάσκαλος της επιστήμης υπολογιστών, στο βιβλίο του «Εννέα αλγόριθμοι που άλλαξαν το μέλλον» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) επιχειρεί να δώσει με εντυπωσιακό τρόπο ορισμένες κατανοητές απαντήσεις σε ανάλογα ερωτήματα.
Όσο κι αν μοιάζει παράδοξο, ο συγγραφέας θέλησε να πλησιάσει την επιστήμη των υπολογιστών για να αποκαλύψει την κρυμμένη ομορφιά της, και όχι, απλώς, να παρουσιάσει την πολυπλοκότητα των λειτουργιών της. Για αυτό, άλλωστε, εύχεται οι αναγνώστες που δεν έχουν ειδικές επιστημονικές γνώσεις να μπορέσουν να θαυμάσουν, διαβάζοντας το βιβλίο, την ομορφιά της επιστήμης, όπως θαυμάζουν κάποιοι τον έναστρο ουρανό, χωρίς να έχουν σπουδάσει αστρονομία. «Ελπίζω», γράφει, «να καταφέρω να μεταδώσω στον αναγνώστη τουλάχιστον ένα μέρος της ομορφιάς την οποία εγώ προσωπικά διακρίνω σε καθέναν από αυτούς τους αλγόριθμους».
Πριν ξεκινήσει το ταξίδι του στον κόσμο των συναρπαστικών ιδεών και των τεχνολογικών επιτευγμάτων, ο συγγραφέας εξηγεί, βήμα-βήμα και με κατανοητά παραδείγματα, το αντικείμενο και τα θέματα του βιβλίου του. «Τι είναι στα αλήθεια ένας αλγόριθμος;» αναρωτιέται. Και προσθέτει: «Η πιο απλή απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι ότι ένας αλγόριθμος αποτελεί μια συνταγή που καθορίζει επακριβώς τη συγκεκριμένη ακολουθία βημάτων που απαιτούνται για να λυθεί ένα πρόβλημα». Την ίδια διάθεση για σαφήνεια εμπιστεύεται και όταν εξετάζει πιο σύνθετες έννοιες και περιοχές: τον τρόπο λειτουργίας των μηχανών αναζήτησης, την τεχνολογία που εκτόξευσε την Google στην κορυφή, την κρυπτογραφία δημόσιου κλειδιού, τους κώδικες διόρθωσης σφαλμάτων, την αναγνώριση προτύπων από τους υπολογιστές, τη συμπίεση δεδομένων, τις βάσεις δεδομένων και τις ψηφιακές υπογραφές.
Αναφερόμενος, για παράδειγμα, στους έξυπνους αλγόριθμους που οργανώνουν και ανασύρουν τις πληροφορίες που ζητάμε στις μηχανές αναζήτησης, παρουσιάζει αναλυτικά τις δύο βασικές λειτουργίες που υλοποιούν την αναζήτηση: τον εντοπισμό των πληροφοριών και την κατάταξή τους. Για να αυξήσουν την αποδοτικότητά τους οι μηχανές αναζήτησης συνδυάζουν τον εντοπισμό και την κατάταξη στην ίδια διαδικασία. «Για πολλά από τα ερωτήματα, όμως, που υποβάλλονται σε μια μηχανή αναζήτησης προκύπτουν χιλιάδες ή ακόμα και εκατομμύρια αποτελέσματα, ενώ οι χρήστες των μηχανών αναζήτησης συνήθως επιθυμούν να εξετάσουν ελάχιστα αποτελέσματα, το πολύ πέντε ή δέκα», τονίζει ο συγγραφέας. Και προσθέτει: «Στον ανελέητο κόσμο των μηχανών αναζήτησης η ποιότητα των συστημάτων κατάταξης είναι ζήτημα ζωής και θανάτου». Διαπίστωση που επιβεβαιώνει ότι η Google εκτοξεύτηκε στην κορυφή της βιομηχανίας αναζήτησης χάρις στους έξυπνους αλγόριθμους κατάταξης που άρχισε να χρησιμοποιεί.
Για να εξηγήσει τον τρόπο μεταφοράς των απόρρητων πληροφοριών στις συναλλαγές με τη χρήση πιστωτικής κάρτας στο Διαδίκτυο (κρυπτογραφία δημόσιου κλειδιού) χρησιμοποιεί παραστατικά παραδείγματα. Βρίσκει αναλογίες στον τρόπο ψηφιακής μετάδοσης των κρυπτογραφημένων πληροφοριών με το κωδικοποιημένο μήνυμα σε μια καρτ – ποστάλ διακοπών, το οποίο πρέπει να φτάσει στον παραλήπτη χωρίς οι υπάλληλοι του ταχυδρομείου να μπορέσουν να το κατανοήσουν. Ένα ακόμη εντυπωσιακό παράδειγμα εξήγησης της ίδιας διαδικασίας αναφέρεται στο τέχνασμα της ανάμειξης χρωμάτων, στο οποίο ο τρόπος δημιουργίας ενός μοναδικού χρωματικού μείγματος έχει αναλογίες με τον τρόπο κρυπτογράφησης των αριθμών στις διαδικτυακές συναλλαγές.
Στους στόχους του βιβλίου συγκαταλέγεται η προσπάθεια του συγγραφέα να ζωηρέψει το ενδιαφέρον των αναγνωστών για τη λειτουργία ποικίλων τεχνολογικών μηχανισμών, να παρουσιάσει σπουδαίους αλγόριθμους («αλγοριθμικά διαμάντια», όπως γράφει) και διαφορετικές υπολογιστικές διαδικασίες, αλλά, κυρίως, να τους επιτρέψει να θαυμάσουν τα τεχνολογικά επιτεύγματα που αλλάζουν εντυπωσιακά την καθημερινότητα και τη ζωή μας στον σύγχρονο κόσμο. Προσπάθεια που επιτυγχάνεται με τρόπο εξαιρετικό.
Ερωτήσεις, αφορμή για συζήτηση, από τον Γιώργο Καρουζάκη
© Copyright 2001-2024 Θαλής + Φίλοι.
designed & developed by ELEGRAD
