Thales + Friends

Suphi Varim : « Η Σμύρνη δεν μπόρεσε να προστατεύσει το παρελθόν της »

Αναρτήθηκε σε 1 Αυγούστου, 2017 κατηγορία: Συνεντεύξεις | Tags: , , ,

Από τον Γιώργο Καρουζάκη

Μια καλοφτιαγμένη αστυνομική ιστορία με ενδιαφέρουσα πλοκή και σασπένς, η οποία διαδραματίζεται στη Σμύρνη των αρχών του 20ου αιώνα, λίγα χρόνια πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, αποτελεί δελεαστικό θέμα για τον αναγνώστη που αγαπά το αστυνομικό μυθιστόρημα και τις ιστορικές αφηγήσεις. Συνοπτικά, αυτά είναι και τα χαρακτηριστικά του βιβλίου του Τούρκου συγγραφέα Suphi Varim, « Έγκλημα στη Σμύρνη » (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Μετάφραση : Βασίλης Δανέλλης) που κυκλοφόρησε πρόσφατα στη γλώσσα μας.

H ιστορία του βιβλίου εκτυλίσσεται στα σπίτια, στους δρόμους, στις γειτονιές, στην Προκυμαία και στα καπηλειά της Σμύρνης. Ο συγγραφέας, γέννημα – θρέμμα Σμυρνιός, μόνιμος κάτοικος και λάτρης της πόλης, ζωντανεύει τη Σμύρνη στα χρόνια της ακμής της. Το κοσμοπολίτικο, φωτεινό περιβάλλον της πόλης συνδέεται αριστοτεχνικά στο βιβλίο με δύο σκοτεινά εγκλήματα που καλείται να εξιχνιάσει ο ντετέκτιβ Σωκράτης Ελισαίος.

Με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του βιβλίου του στα ελληνικά, ο Τούρκος συγγραφέας Suphi Varim απάντησε σε ορισμένες ερωτήσεις μας.    

Τι σας οδήγησε στην αστυνομική λογοτεχνία ;

Άρχισα να ενδιαφέρομαι για τα μυθιστορήματα αστυνομικής λογοτεχνίας σε νεαρή ηλικία, από δώδεκα, δεκατριών ετών. Η Αγκάθα Κρίστι και ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ ήταν οι δύο πρώτοι συγγραφείς του είδους που διάβασα. Θα έλεγα ότι σε αυτή την κατεύθυνση με οδήγησε, τελικά, η στενή σχέση που διατηρούν οι αστυνομικές ιστορίες με τη λογική και, συνεπώς, οι λογικές λύσεις που προσφέρουν στη διαλεύκανση μιας κατάστασης που περιβάλλεται από μυστήριο.

Στο βιβλίο σας, εκτός από την αστυνομική ιστορία, ο αναγνώστης πλησιάζει και το παρελθόν της Σμύρνης πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Κάνατε κάποιου είδους έρευνα σε ιστορικές πηγές πριν ξεκινήσετε να γράφετε το βιβλίο;

Ναι, έχω ερευνήσει ενδελεχώς το παρελθόν της πόλης. Οι μεταπτυχιακές σπουδές μου συνδέονται, έτσι κι αλλιώς, με την Οικονομία και την Πολιτική Ιστορία. Έχω, επίσης, μεγάλη περιέργεια για την ιστορία αυτής της πόλης και τρέφω βαθιά αγάπη για το παρελθόν της. Πάντοτε διαβάζω βιβλία και περιοδικά για την ιστορία της, παρακολουθώ σχετικές διαλέξεις, συνέδρια, κ.λπ. Έχω διαβάσει πάρα πολλά βιβλία και απομνημονεύματα που αφορούν την περίοδο που διαδραματίζεται η ιστορία του βιβλίου. Μίλησα, ακόμη, με τους Έλληνες φίλους μου, μελέτησα αρκετές φωτογραφίες, καρτ – ποστάλ και χάρτες της εποχής. Έκανα αρκετές βόλτες για να παρατηρήσω τα κτίρια εκείνης της εποχής που στέκονται ακόμα όρθια μέσα στην πόλη.

Ποια ίχνη του αστικού ιστού μαρτυρούν, σήμερα, το κοσμοπολίτικο παρελθόν της Σμύρνης ;

Μέχρι σήμερα διατηρούνται στην πόλη αρκετά παλιά σπίτια, αρχοντικά, πανδοχεία, κήποι, σιδηροδρομικοί σταθμοί, εκκλησίες, συναγωγές και τζαμιά, σχεδόν ακέραια ορισμένα από αυτά, με μικρές αλλαγές κάποια άλλα. Υπάρχουν, επίσης, Έλληνες, Εβραίοι και Λεβαντίνοι που εξακολουθούν να ζουν στη Σμύρνη, αν και πρόκειται για μικρό αριθμό ανθρώπων. Φυσικά, δεν είναι δυνατόν να μιλήσουμε με ακρίβεια για την κοσμοπολίτικη σύνθεση της Σμύρνης του παρελθόντος. Δυστυχώς, η σύγχρονη Σμύρνη είναι μια πόλη που δεν μπόρεσε να προστατεύσει το παρελθόν της. Είναι πλέον γεμάτη με ψηλά, πολυώροφα κτίρια. Αλλά παραμένει πολύ αγαπητή σε μένα. Γεννήθηκα και μεγάλωσα εδώ, και παρακολούθησα από κοντά την καταστροφή του παλιού αστικού ιστού της. Ήταν τόσο λυπηρό να το βλέπεις. Για αυτό προσπαθώ να αναβιώσω, κατά κάποιον τρόπο, το παρελθόν της πόλης γράφοντας ιστορικά μυθιστορήματα μυστηρίου.

Η δομή της αστυνομικής σας ιστορίας μοιάζει αρκετά στέρεη. Το σασπένς, επίσης, είναι ένα ισχυρό στοιχείο, καθώς στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου υποψήφιοι δολοφόνοι είναι οι περισσότεροι ήρωες…

Στη διάρκεια της συγγραφής επέλεξα να δουλέψω ταυτόχρονα την ένταση μεταξύ των χαρακτήρων και την ένταση της αστυνομικής έρευνας του ντετέκτιβ. Στη συνέχεια, προσπάθησα να ενισχύσω αυτά τα μέρη προσθέτοντας το στοιχείο του μυστηρίου μέσα στη δράση, στους χώρους και στη δομή της ιστορίας.

Ο ντετέκτιβ δεν προσποιείται ότι αντιλαμβάνεται από την αρχή τα πάντα. Η επιτυχία του είναι προϊόν εξαντλητικής έρευνας και δουλειάς. Ήταν συνειδητή αυτή η επιλογή;  

Ναι. Ο Σωκράτης Ελισαίος δεν είναι παντογνώστης. Δεν έχει κάποια εξαιρετική ικανότητα ή ταλέντο. Παρατηρεί και προσπαθεί να φτάσει στη λύση του προβλήματος αξιοποιώντας τα στοιχεία και τις αποδείξεις. Φυσικά, κάνει λάθη και, κάποια στιγμή, οδηγείται σε λάθος κατεύθυνση. Για μένα είναι, όμως, ο κατάλληλος ήρωας που δένει όμορφα με την ιστορία που θέλησα να αφηγηθώ.

© Copyright 2001-2017 Θαλής + Φίλοι.

designed & developed by ELEGRAD