Ομιλήτρια

Κατερίνα Καλφοπούλου

Για το βιβλίο, είτε ως υλικό φορέα ενός κειμένου είτε ως το πνευματικό περιεχόμενο ενός υλικού φορέα, έχουν γραφτεί πολλά. Η ιστορία του είναι ενδιαφέρουσα και πολύ μεγάλη. Ο ρόλος του στα διάφορα στάδια εξέλιξής του διαφοροποιήθηκε και ο τρόπος που επηρέασε και επηρεάζει τις κοινωνίες, όπως φαίνεται, είναι καθοριστικός.

Το βιβλίο πριν από την τυπογραφία, λειτούργησε κυρίως ως κρατικό και θρησκευτικό «εργαλείο». Στα μέσα του 15ου αιώνα, με την εξάπλωση της τυπογραφίας στον Δυτικό κόσμο, ο ρόλος του σταδιακά άλλαξε. Το «γράφειν» από θρησκευτική έγινε πολιτική δέσμευση και, ως ένα βαθμό, παραμένει τέτοια.

Στις μέρες μας όμως βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα περίοδο, την «τρίτη φάση της τυπογραφίας», και ίσως είναι ακόμη νωρίς να σκιαγραφήσουμε τις  αλλαγές, τις εξελίξεις και τις πιθανές «επαναστάσεις» που βιώνουμε ή θα βιώσουμε. Το βέβαιο είναι πως η τεχνολογία έχει αλλάξει τον τρόπο που επικοινωνούμε, που σκεφτόμαστε, που γράφουμε και διαβάζουμε. Έχει αλλάξει και ο τρόπος που διδάσκουμε (;).

Ποια είναι η θέση του βιβλίου στο σχολείο και στην κοινωνία μας σήμερα; Μήπως πρέπει να μελετήσουμε το «Πώς να διαβάζετε ένα βιβλίο;» Οι θετικές επιδράσεις της ανάγνωσης λογοτεχνικών βιβλίων στην υγεία και τη μακροζωία των αναγνωστών, όπως προκύπτουν από τις σχετικές έρευνες, επηρεάζουν τις επιλογές του αναγνωστικού κοινού; Κρίνεται, άραγε, απαραίτητη η Επι-Στροφή στον θαυμαστό κόσμο του βιβλίου;