Αναρτήθηκε σε 24 Μαρτίου, 2016 κατηγορία: Ειδήσεις | Tags: Ανάγνωση, Βιβλίο, εκπαίδευση, Ιδέες, Λογοτεχνία

Συντάκτης: Γιώργος Καρουζάκης

Η Βιρτζίνια Γουλφ (1882 – 1941), η σπουδαία Αγγλίδα μυθιστοριογράφος και δοκιμιογράφος του 20ου αιώνα, μεγάλωσε σε ένα σπίτι γεμάτο βιβλία. Η ίδια γράφει ότι κανείς δεν τη δίδαξε πώς και τι να διαβάζει, ποια βιβλία να επιλέγει ή να αγνοεί, ποια να αγαπά και ποια να περιφρονεί. «Τα ράφια με τα βιβλία στο σπίτι, στο σχολείο και στην τοπική βιβλιοθήκη ήταν η άγρια φύση, το δάσος στο οποίο αφέθηκα να χαράξω τη δική μου πορεία ανάμεσα στη πυκνή του βλάστηση», σημειώνει.

Για αυτό και δε θέλησε να δώσει ποτέ συμβουλές και κατευθύνσεις για την ανάγνωση στους άλλους. Στα κριτικά της δοκίμια με τίτλο Ο κοινός αναγνώστης αναφέρεται εκτενώς, ανάμεσα σε άλλα θέματα, στο διάβασμα, επισημαίνοντας την ελευθερία με την οποία οφείλει ο καθένας από εμάς να αφήνεται στην απόλαυση της ανάγνωσης. «Η μόνη συμβουλή, γράφει, που μπορεί να δώσει ένα άτομο σε κάποιον άλλον για την ανάγνωση των βιβλίων είναι να μην ακολουθεί καμία συμβουλή, παρά μόνο το ένστικτο και τη λογική του, προκειμένου να καταλήξει σε δικά του συμπεράσματα».

Η Βιρτζίνια Γουλφ πίστευε ότι, πολύ συχνά, πλησιάζουμε τα βιβλία με μια θολή και διχαστική διάθεση, αναζητώντας, για παράδειγμα, στις ιστορίες μυθοπλασίας την αλήθεια, στην ποίηση το ψεύδος, στις βιογραφίες την κολακεία και στα βιβλία με ιστορικό θέμα το πώς ενδυναμώνουν τις προκαταλήψεις μας. «Αν μπορούσαμε να προσπεράσουμε όλες αυτές τις προκαθορισμένες απόψεις όταν διαβάζουμε, θα είχαμε πράξει θαυμάσια», τονίζει. Και εξηγεί: «Μην προκαταλαμβάνετε τη σκέψη του συγγραφέα. Προσπαθείστε να μπείτε στη θέση του, να γίνεται συνεργός του. Αν ξεκινήσετε από την αρχή να κάνετε κριτική, δε θα μπορέσετε να λάβετε το μέγιστο δυνατό όφελος από το κείμενο που διαβάζετε».

Σαφώς, η Βιρτζίνια Γουλφ δε θεωρεί την ανάγνωση παθητική δραστηριότητα, αλλά ένα πεδίο στο οποίο μπορούνε να αξιοποιήσουμε τη δική μας φαντασία και τα λογοτεχνικά δώρα όπως μας προσφέρονται.

«Η μάχη του Βατερλό έγινε, σίγουρα, μια συγκεκριμένη ημέρα. Δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς», γράφει. Και προσθέτει: «Είναι, όμως, ο Άμλετ καλύτερο θεατρικό έργο από τον Βασιλιά Λιρ; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα στο ερώτημα. Αν επιτρέψουμε σε διαφόρων ειδών αρχές και κανόνες να μας υποδεικνύουν πώς και τι να διαβάζουμε ή τι αξία να προσδίδουμε σε ό,τι διαβάζουμε, καταστρέφουμε το πνεύμα της ελευθερίας που είναι ανάσα όλων αυτών των σημαντικών κειμένων». Οπουδήποτε αλλού, μπορούμε να υπακούμε σε αυστηρούς νόμους και συμβάσεις, λέει η Βιρτζίνια Γουλφ. Στην ανάγνωση, όμως, ας παραμείνουμε ελεύθεροι.

Πηγή : Open Culture