Μυθιστόρημα γραμμένο το 1979, παραμονές της ανόδου της Θάτσερ στην Αγγλία και του Ρέηγκαν στις ΗΠΑ, περιγράφει με γλαφυρότητα την επερχόμενη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα και συνάμα ρίχνει μια νοσταλγική ματιά στη χρυσή δεκαετία του '60, τότε που παρά τους διαφαινόμενους κινδύνους όλα έμοιαζαν ρόδινα. Έργο επιστημονικής φαντασίας, κάμπους νόβελ, οικολογικό θρίλερ, βιωματικό μυθιστόρημα, η Απόδραση από το χρόνο έχει κάτι από όλα αυτά.
Από τον Βασίλη Κυρτάτα:
Διαβάζοντας την Απόδραση, ο αναγνώστης παρακολουθεί δύο παράλληλες πλοκές: μία στο εργαστήριο Κάβεντις του Πανεπιστημίου του Καίμπριτζ της Αγγλίας το 1998 και μία στο τμήμα φυσικής του Πανεπιστημίου στη Λαχόγια (La Jolla) στο νοτιοδυτικό άκρο της Καλιφόρνιας το 1963.
Ο κόσμος του 1998 βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής. Η αλόγιστη χρήση λιπασμάτων έχει οδηγήσει σε μία ανεξέλεγκτη ανάπτυξη τεραστίων αποικιών μεταλλαγμένου και τοξικού φυτοπλαγκτόν στους ωκεανούς. Τα τοξικά στελέχη καταστρέφουν τα υπόλοιπα ζωικά και φυτικά είδη και καταλήγουν στην διατροφική αλυσίδα, δηλητηριάζοντας και τους ανθρώπους. Η οικονομία διοικείται από το Παγκόσμιο Συμβούλιο που στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει τις άμεσες συνέπειες του οικολογικού προβλήματος έχει περικόψει τις κοινωνικες δαπάνες, ανάμεσα στις οποίες και τα κονδύλια της επιστημονικής έρευνας. Στο Καίμπριτζ, οι κάτοικοι του οποίου υποφέρουν από ελλείψεις τροφίμων, παρατεταμένες διακοπές ρεύματος και στρατιές αστέγων, τα περισσότερα πανεπιστημιακά τμήματα υπολειτουργούν ή έχουν κλείσει τελείως. (Η σύγχρονη εμπειρία δείχνει ότι παρόμοια προβλήματα μπορούν να προκύψουν και χωρίς τη μεσολάβηση του φυτοπλαγκτόν.)
Στο εργαστήριο Κάβεντις μία μικρή ομάδα φυσικών – ανάμεσά τους και ένας Αμερικανός θεωρητικός φυσικός ο οποίος έχει αναγκαστεί να φύγει από τις Η.Π.Α. για να βρεί δουλειά στο βρετανικό πανεπιστήμιο! – έχει αναπτύξει μία τεχνολογία παραγωγής ταχυονίων (υποατομικά σωματίδια με ταχύτητα μεγαλύτερη του φωτός που μπορούν να κινηθούν πίσω στο χρόνο). Στόχος τους είναι να στείλουν ένα μήνυμα που θα προειδοποιήσει τους επιστήμονες του παρελθόντος για την επικείμενη καταστροφή, αποφεύγοντας όμως τα παράδοξα που θα μπορούσαν να προκύψουν από την αλλοίωση του παρελθόντος.
Η Καλιφόρνια του 1962-63 κυριαρχείται από την αισιοδοξία. Η φοιτητική ζωή είναι ανέμελη, με σέρφινγκ στα κύματα του Ειρηνικού, ποπ μουσική και σεξουαλική απελευθέρωση. Μία επίσης μικρή ομάδα φυσικών εδώ ασχολείται με πειράματα πυρηνικού συντονισμού αλλά δέχονται παρεμβολές από μία ανεξήγητη πηγή. Όπως κάθε σοβαρός επιστήμονας θα έκανε στη θέση τους, έτσι και αυτοί προσπαθούν να δώσουν μία σειρά από λογικές εξηγήσεις. Ο επικεφαλής του τμήματος επιμένει ότι πρόκειται για ένα νέο φυσικό φαινόμενο, αυτοί όμως διαπιστώνουν ότι οι παρεμβολές αποκωδικοποιούνται και ότι κρύβουν κάποια μυστηριώδη μηνύματα.
Το ενδιαφέρον του βιβλίου έγκειται στον τρόπο με τον οποίο η αντιεπιστημονική αυτή εξήγηση αντιμετωπίζεται από την υπόλοιπη πανεπιστημιακή κοινότητα. Επικρατεί ένας έντονος σκεπτικισμός και μία περιφρόνηση προς τον μοναδικό επιστήμονα που, μαθαίνοντας για τα «μηνύματα» των συναδέλφων του, προτείνει την εξωγήινη προέλευσή τους και επιζητά την προβολή μέσω των τηλεοπτικών δικτύων. Ένας άλλος επιστήμονας, χημικός αυτή τη φορά, επίσης δείχνει ενδιαφέρον και προσπαθεί να ερευνήσει τις χημικές πληροφορίες που φαίνεται ότι περιέχονται στα μηνύματα, πιστεύοντας ότι ίσως έχουν σχέση με μυστικά σχέδια των Σοβιετικών.
Το αποτέλεσμα όλου αυτού του θορύβου είναι ότι ο νεαρός φυσικός, υποψήφιος για διδακτορικό, βλέπει την εισήγησή του να απορρίπτεται (αν και έχει επιμελώς αποφύγει κάθε αναφορά στα «μηνύματα») και ο καθηγητής του χάνει την ευκαιρία για προαγωγή και μονιμοποίηση.
Οι επιστήμονες-πρωταγωνιστές και των δύο κόσμων αφοσιώνονται με πάθος στο έργο τους αφιερώνοντας ατελείωτες ώρες στο εργαστήριο, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν όλο και μεγαλύτερα προβλήματα, τόσο κοινωνικά όσο και σε προσωπικό-οικογενειακό επίπεδο. Οι ανθρώπινες διαστάσεις της επιστημονικής έρευνας αναπτύσσονται διεξοδικά στο βιβλίο, πολλές φορές εις βάρος της πλοκής.
Το τέλος παρουσιάζει ενδιαφέρον χωρίς να δίνει σαφείς απαντήσεις σε πολλά από τα ερωτήματα που θα απασχολήσουν τον αναγνώστη.
Από τον Βασίλη Κυρτάτα:
Από τον Βασίλη Κυρτάτα:
© Copyright 2001-2012 Θαλής + Φίλοι.
designed & developed by ELEGRAD