Αναρτήθηκε σε 8 Μαρτίου, 2021 κατηγορία: Ειδήσεις | Tags: Mαθηματικά, Βιβλίο, εκπαίδευση, Επιστήμη, Ιδέες

Συντάκτης: Γιώργος Καρουζάκης

Αξίζει να θυμηθούμε σήμερα την περίφημη ομάδα γυναικών επιστημόνων που δούλεψε με μεγάλη αποτελεσματικότητα και με σχετικά μικρή αμοιβή, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τις αρχές του 20ού αιώνα, στο Αστεροσκοπείο του Χάρβαρντ.

Πρόκειται για γυναίκες με πανεπιστημιακή εκπαίδευση – κυρίως μαθηματική, αλλά όχι μόνο – που είναι γνωστές ως «υπολογιστές του Χάρβαρντ», αφού είχαν την ικανότητα να κάνουν γρήγορα και αποτελεσματικά σύνθετους υπολογισμούς και να ταξινομούν έναν μεγάλο όγκο επιστημονικών δεδομένων. Ανάμεσά τους ήταν η Williamina Fleming, η Annie Jump Cannon, η Henrietta Swan Leavitt και η Antonia Maury κ.ά.

Αρκετές από αυτές τις γυναίκες, οι οποίες δούλευαν κυρίως το τμήμα φωτογραφικών πλακών του Αστεροσκοπείου του Χάρβαρντ, εξελίχθηκαν σε κορυφαίες αστρονόμους. Σε μιαν εποχή μάλιστα που το δικαίωμα ψήφου των γυναικών δεν είχε ακόμα κατακτηθεί. Η ιστορία τους έχει αποτυπωθεί στο βιβλίο «The Glass Universe: How the Ladies of the Harvard Observatory Took the Measure of the Stars» της Αμερικανίδας συγγραφέως Dava Sobel.

«Το πολυάριθμο γυναικείο προσωπικό, το οποίο ορισμένες φορές αποκαλούσαν υποτιμητικά από ορισμένους «χαρέμι», είχε συγκροτηθεί από γυναίκες όλων των ηλικιών. Ήταν καλές τα μαθηματικά και αφοσιωμένες στην παρατήρηση των αστεριών. Ορισμένες προέρχονταν από τα νεοϊδρυθέντα τότε γυναικεία κολέγια, ενώ άλλες είχαν μόνο γυμνασιακή εκπαίδευση αλλά εξαιρετικές ικανότητες στην παρατήρηση και στην ταξινόμηση των αστεριών», σημειώνει στον πρόλογο του βιβλίου της η Dava Sobel.

Το χρονικό διάστημα 1881-1950, οι «γυναίκες υπολογιστές» βοήθησαν στην ανάπτυξη του περίφημου αστρονομικού καταλόγου Henry Draper (κατάλογος αστέρων με αστρομετρικά και φασματοσκοπικά δεδομένα που αφορούν τους φωτεινότερους από του 225.000 και πλέον αστέρες που είναι ορατοί από το βόρειο και το νότιο ημισφαίριο της Γης), στην ανακάλυψη Μεταβλητών Αστέρων και στον υπολογισμό των γαλαξιών.

Ειδικότερα, η Annie Jump Cannon κατάφερε, σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα, να καταλογογραφήσει περισσότερους από 20.000 Μεταβλητούς Αστέρες, ενώ οι ανακαλύψεις της Henrietta Swan Levitt – απόφοιτη του Κολεγίου Ράντκλιφ- έθεσαν τις βάσεις για την ανακάλυψη του Νόμου του Hubble που αποδεικνύει τη διαστολή του σύμπαντος: μιαν από τις πιο επαναστατικές επιστημονικές ανακαλύψεις στην ιστορία της ανθρωπότητας που γέννησε μια σειρά νέων ερωτημάτων σχετικών με την έκταση του Σύμπαντος, για το αν είναι άπειρο ή πεπερασμένο κ.ά.

Στο βίντεο που ακολουθεί η συγγραφέας Dava Sobel εξηγεί αναλυτικά τη συνεισφορά των γυναικών του Χάρβαρντ στην εξέλιξη της επιστημονικής γνώσης.

Πηγές:https://www.harvard.edu/