Αναρτήθηκε σε 15 Νοεμβρίου, 2023 κατηγορία: Διαλέξεις, Νέα της Ομάδας | Tags: Αφήγηση, Βιβλίο, Βιογραφία, Διάλεξη, εκπαίδευση, Επιστήμη, ΘΑΛΗΣ+ΦΙΛΟΙ, Ιδέες, Ιστορία, Φυσική

Η ομάδα ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ, ο Εκδοτικός οίκος ΤΡΑΥΛΟΣ και το βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟΣ

σας προσκαλούν την Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου 2023 στις 6 μ.μ.,

στην αίθουσα εκδηλώσεων του βιβλιοπωλείου ΙΑΝΟΣ (Σταδίου 24),

στην εκδήλωση

 

Ρόμπερτ Οπενχάιμερ: Επιστήμη και ηθικά διλήμματα στη δίνη του Πολέμου

 

Πώς ένας ιδιοφυής επιστήμονας συμβάλει στη δημιουργία ενός ισχυρού όπλου μαζικής καταστροφής που απειλεί την ανθρωπότητα; Με αφορμή την επανακυκλοφορία του βιβλίου που τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ, «Ο Θρίαμβος και η Τραγωδία του Ρόμπερτ Oπενχάιμερ» των Kai Bird και Martin J. Sherwin (ΤΡΑΥΛΟΣ) και την προβολή της βιογραφικής ταινίας «Οπενχάιμερ», που σκηνοθέτησε ο Christopher  Nolan, θα επιχειρήσουμε να φωτίσουμε της διαφορετικές όψεις της προσωπικότητας του «πατέρα της ατομικής βόμβας» στη δίνη μιας ταραγμένης εποχής.

Ο καθηγητής Ιστορίας Κώστας Κωστής, ο συγγραφέας και μαθηματικός Τεύκρος Μιχαηλίδης, και ο Ομότιμος Ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» Γιώργος Φανουράκης θα προσεγγίσουν τον περιπετειώδη βίο του Οπενχάιμερ, θα επανεξετάσουν καίρια ερωτήματα γύρω από τον ρόλο των επιστημόνων στην πολιτική και στον πόλεμο, θα συζητήσουν για τη μεταμόρφωση του «δημιουργού» της ατομικής βόμβας σε υπέρμαχο του περιορισμού της αλόγιστης παραγωγής ατομικών όπλων. Η περιπέτεια του Οπενχάιμερ δεν αφορά μόνο την αυγή της ατομικής εποχής και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι βαθιά συνυφασμένη με τις ιδεολογικές και γεωπολιτικές αναταράξεις που διαμόρφωσαν τη μακρόχρονη σύγκρουση του Ψυχρού Πολέμου και επηρεάζουν, μέχρι σήμερα, την πορεία του σύγχρονου κόσμου.

Ομιλητές

Κώστας Κωστής 

Η ζωή του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ υποδεικνύει με τρόπο που ελάχιστα μπορεί να αμφισβητηθεί πώς ήδη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου διαμορφώνεται ένα κλίμα το οποίο, στη συνέχεια, θα μορφοποιηθεί σε ό,τι ονομάζουμε Ψυχρό Πόλεμο. Κατά δεύτερο λόγο, μέσα από τη ζωή που «πατέρα της ατομικής βόμβας», βλέπουμε να γεννιέται ένα αντικομουνιστικό κράτος, όπως ήταν όλα τα κράτη του δυτικού κόσμου αμέσως μετά τον Πόλεμο.

Ο Κώστας Κωστής είναι καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντής του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας. Είναι συγγραφέας βιβλίων και άρθρων γύρω από την οικονομική και κοινωνική Ιστορία καθώς επίσης και την Ιστορία του ελληνικού κράτους.

Τεύκρος Μιχαηλίδης  

Η σύγκρουση καθηκόντων, ειδικά σε περίοδο πολέμου, είναι, ιδιαίτερα για έναν επιστήμονα, ένα συχνό αν και εξαιρετικά οδυνηρό συναίσθημα. Η περίπτωση του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ είναι από τις πιο χαρακτηριστικές. Ως διευθυντής του εργαστηρίου του Λος Άλαμος για την κατασκευή της ατομικής βόμβας ήταν πρωτοπόρος στην ανάπτυξη ενός όπλου μαζικής καταστροφής σχεδιασμένου για να πλήξει κυρίως τον άμαχο πληθυσμό. Πώς μπορούσε αυτή του η ιδιότητα να συμβιβαστεί με τον ανθρωπισμό και τις κοινωνικές ευαισθησίες που αποτέλεσαν τα κύρια χαρακτηριστικά της παιδείας που είχε λάβει στο σπίτι και στο σχολείο; Και όταν αργότερα, στη δίνη του Ψυχρού Πολέμου, τέθηκε το ερώτημα της προληπτικής χρήσης των πυρηνικών όπλων, ποια μπορούσε να είναι η στάση ενός ανθρώπου που είχε σε όλη του τη ζωή αντιμετωπίσει με συμπάθεια αριστερές ιδέες και αντιλήψεις; Με αφορμή την επανακυκλοφορία στα ελληνικά του βιβλίου των Kai Bird και Martin J. Sherwin  «Ο Θρίαμβος και η Τραγωδία του Ρόμπερτ Οπεχνάιμερ» και την προβολή της ταινίας για τον Οπενχάιμερ του Κρίστοφερ Νόλαν, ερωτήματα σαν αυτό έρχονται ξανά στην επιφάνεια – πόσο μάλλον σε μια εποχή που ο πόλεμος βρίσκεται πάλι στη γειτονιά μας.

O Τεύκρος Μιχαηλίδης είναι Κύπριος μαθηματικός και συγγραφέας που δραστηριοποιείται στο χώρο της «μαθηματικής μυθοπλασίας». Έχει εκδώσει επτά μυθιστορήματα, μια συλλογή αστυνομικών διηγημάτων και τρία βιβλία επιστημονικής εκλαΐκευσης. Ακόμα έχει συμμετάσχει με διηγήματά του σε πολλούς συλλογικούς τόμους. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε οκτώ ξένες γλώσσες. Η Γαλλική Δημοκρατία τον έχει τιμήσει με τον τίτλο «Chevalier dans l’ ordre des palmes académiques».  Το πρόσφατο μαθηματικό – αστυνομικό του μυθιστόρημα, Εικασία 3ν+1 κυκλοφορεί  από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Ακόμη έχει μεταφράσει από τα Αγγλικά και τα Γαλλικά 48 βιβλία σχετικά με τα μαθηματικά και την ιστορία των επιστημών. Είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας και της ομάδας ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ.

Γιώργος Φανουράκης 

Θα παρουσιαστεί η καριέρα του Οπενχάιμερ ως επιστήμονα στην Αμερική και στην Ευρώπη τον καιρό της διαμόρφωσης και άνθησης της Κβαντικής Θεωρίας, της θεωρίας που καθορίζει τη συμπεριφορά της ύλης στον μικρόκοσμο και στην οποία στηρίζεται η σημερινή τεχνολογική εξέλιξη. Ο Οπενχάιμερ έγινε κυρίως γνωστός στο ευρύ κοινό για το ρόλο του στην κατασκευή της ατομικής βόμβας και την καταστροφή των πόλεων της Χιροσίμα και Ναγκασάκι στην Ιαπωνία. Οι μετέπειτα αγώνες του για να ελεγχθεί και να περιορισθεί παγκόσμια η αλόγιστη παραγωγή ατομικών όπλων τον έφερε σε δυσμένεια στο πολιτικό και στρατιωτικό καθεστώς της Αμερικής της εποχής εκείνης.

Ο Δρ Γ. Κ. Φανουράκης είναι Ομότιμος Ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος». Εργάστηκε ως Διευθυντής Ερευνών στη Σωματιδιακή Φυσική,  στο Ινστιτούτο Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», ερευνητής και καθηγητής ή διδάσκων σε Πανεπιστήμια της Αμερικής και της Ελλάδας και συνεισέφερε σε πειράματα σε επιταχυντές στην Αμερική και στην Ευρώπη. Έχει διατελέσει επί σειρά ετών Αναπληρωτής Διευθυντής του Ινστιτούτου Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής, πρόεδρος και μέλος του Επιστημονικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου και Υπεύθυνος Εκπαίδευσης του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος». Παράλληλα με την έρευνα και τη διδασκαλία ασχολείται και με μεθοδολογίες μετάδοσης της Νέας Γνώσης στη Μέση Εκπαίδευση ως επίσης και με την εκλαΐκευση και διάδοση της Επιστήμης στο ευρύ κοινό.

 

 

H ομάδα ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ είναι μια μεγάλη παρέα εθελοντών, που εμπνέει και στηρίζει τη δημιουργία λεσχών ανάγνωσης, καθώς και άλλων δραστηριοτήτων που προάγουν το στοχασμό, τη γνώση και τον διάλογο. Είναι ένα ανοιχτό δίκτυο ενημέρωσης και δράσεων, που ξεκινά από το χώρο της εκπαίδευσης και ανοίγεται στην κοινωνία.

Ιδρύθηκε το 2005 από τους μαθηματικούς και συγγραφείς Απόστολο Δοξιάδη, Τεύκρο Μιχαηλίδη και τον καθηγητή του Τμήματος Στατιστικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Πέτρο Δελλαπόρτα, οι οποίοι μοιράζονται το κοινό ενδιαφέρον τους για το πάντρεμα της επιστήμης με την αφήγηση.

Η εκδήλωση θα βιντεοσκοπηθεί και θα αναρτηθεί στο κανάλι YouTube της ομάδας και στην πλατφόρμα BLOD του Ιδρύματος Μποδοσάκη.

Περισσότερες πληροφορίες: ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ | Email: [email protected]