Αναρτήθηκε σε 24 Μαΐου, 2021 κατηγορία: Ειδήσεις | Tags: εκπαίδευση, Ιδέες, τέχνη, Τέχνη και Μαθηματικά, Χαρακτική, Χοκουσάι

Συντάκτης: Γιώργος Καρουζάκης

Το «Μεγάλο Κύμα στ’ ανοιχτά της Καναγκάουα», η περίφημη ξυλογραφία του Ιάπωνα ζωγράφου, χαράκτη και σκιτσογράφου της περιόδου Έντο Κατσουσίκα Χοκουσάι (1760-1849), προκαλεί ακόμη και σήμερα τον θαυμασμό. Αποτελεί αντικείμενο μελέτης τόσο των ιστορικών τέχνης αλλά και των μαθηματικών.

Οι τελευταίοι εντοπίζουν, πέρα από την προσπάθεια του χαράκτη να αξιοποιήσει ζωγραφικά την προοπτική, τα μαθηματικά στοιχεία της παράστασης: τον σχεδιασμό των κυμάτων που βασίζεται στο σχήμα του κύκλου, και φυσικά την τριγωνική μορφή του όρους Φούτζι στο βάθος της σύνθεσης. Επιπλέον, οι απολήξεις των κυμάτων δεν παραπέμπουν μόνο σε απειλητικά δάχτυλα αλλά μοιάζουν επίσης με φράκταλ, τα γεωμετρικά σχήματα που επαναλαμβάνονται αυτούσια σε άπειρο βαθμό μεγέθυνσης.

Το χαρακτικό έργο φιλοτεχνήθηκε το 1831, όταν ο Χοκουσάι ήταν 70 ετών. Αποτελεί μέρος της σειράς «Τριάντα έξι όψεις του όρους Φούτζι». Στα εξαιρετικά βίντεο του James Payne, με τίτλο “Great Art Explained”, ο καλλιτέχνης και ιστορικός τέχνης σημειώνει ότι ο Χοκουσάι έζησε όλη του τη ζωή σε μίαν Ιαπωνία απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο. Και παρατηρεί ότι το «Μεγάλο Κύμα» παρουσιάζει «μια εικόνα της Ιαπωνίας που φοβάται ότι η θάλασσα – η οποία προστάτευε την ειρηνική απομόνωσή της για τόσο πολύ καιρό – θα γινόταν τελικά η καταστροφή της».

Η ύπαρξη όμως του έργου δε θα ήταν εφικτή αν δεν υπήρχε… μια ξένη εισβολή, ένα υλικό που έφτασε στα λιμάνια του Ναγκασάκι με ολλανδικά και κινεζικά πλοία τη δεκαετία του 1820. Ένα μέρος της επιτυχίας του χαρακτικού βασίζεται στη χρήση του πρωσικού μπλε, της πρώτης, σταθερής μπλε χρωστικής ουσίας.

Το χρώμα εφευρέθηκε σχεδόν τυχαία, γύρω στο 1705, στο Βερολίνο, και ο Χοκουσάι ήταν από τους πρώτους Ιάπωνες χαράκτες που το αγάπησαν και το χρησιμοποίησαν με πάθος. Η μαζική χρήση του πρωσικού μπλε στην Ιαπωνία ευθύνεται για το ξεκίνημα ενός νέου καλλιτεχνικού κινήματος στη χώρα, το aizuri-e, που περιλαμβάνει ξυλογραφίες τυπωμένες σε φωτεινό, ζωηρό μπλε χρώμα.

Το «Μεγάλο Κύμα», το διασημότερο ιαπωνικό χαρακτικό μέχρι σήμερα στη Δύση, λατρεύτηκε από δεκάδες καλλιτέχνες σε όλον τον κόσμο από την εποχή της εμφάνισής του.

Ανάμεσά τους βρίσκονται ο Γάλλος συνθέτης Κλωντ Ντεμπισσύ, οι ζωγράφοι του ιμπρεσιονιστικού κινήματος όπως ο Μονέ, ενώ ο κορυφαίος Γάλλος κριτικός τέχνης του 19^ου αιώνα Philippe Burty έγραφε ότι το έργο του Χοκουσάι διατηρούσε την κομψότητα του Βαττώ, τη φαντασία του Γκόγια και την κίνηση του Ντελακρουά. Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα στα εγκωμιαστικά σχόλια, ο Burty σημείωνε ότι η επιδεξιότητα της πινελιάς του Χοκουσάι συγκρίνεται μόνο με εκείνη του Ρούμπενς.

Πηγή: Οpen  culture