Συνάντηση γιγάντων

Αναρτήθηκε σε 26 Ιανουαρίου, 2021 κατηγορία: Ειδήσεις | Tags: Διεθνές Συνέδριο, εκπαίδευση, Επιστήμη, Ιδέες

Συντάκτης: Γιώργος Καρουζάκης

Φωτογραφία του 1ου Συνεδρίου (1911) στο Ξενοδοχείο Μετροπόλ (Βρυξέλλες). Οι εικονιζόμενοι: Καθιστοί (από αριστερά προς δεξιά): Β. Νερνστ, M. Μπριλουέν, E. Σολβέ, Χ. Λόρεντζ, E. Βάρμπουργκ, Ζ. Περέν, Β. Βην, M. Κιουρί και Α. Πουανκαρέ. ‘Ορθιοι (από αριστερά προς δεξιά): Ρ. Γκόλντσμιντ, M. Πλανκ, Χ. Ρούμπενς, A. Ζόμερφελντ, Φ. Λίντεμαν, M. ντε Μπρολί, M. Κνούντσεν, Φ. Χάζνερλ, Ζ. Οστελέ, E. Ερζέν, Τζ.Χ. Τζηνς, E. Ράδερφορντ, Χ. Κάμερλιν Όνες, A. Αϊνστάιν και Π. Λανζεβέν.

“Μία μάλλον ασυνήθιστη εξέλιξη σημειώθηκε στον κόσμο της επιστήμης στο τέλος του 19ου και στην αυγή του 20ού αιώνα. Οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές βιομηχανίες άρχισαν να επινοούν και να εφαρμόζουν στην παραγωγή τους νέες μεθόδους, τη στιγμή που οι επιστήμονες έκαναν τη μίαν ανακάλυψη μετά την άλλη, αλλάζοντας δραματικά όλα όσα ήταν γνωστά έως τότε για τον φυσικό κόσμο”, σημειώνει ο αρθρογράφος Josh Jones σε δημοσίευμά του στην πλατφόρμα Open Culture.

Οι νέες επιστημονικές παρατηρήσεις και κατακτήσεις περιελάμβαναν τις ακτίνες Χ, το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο (μία κβαντική διεργασία κατά την οποία απελευθερώνονται ηλεκτρόνια από μιαν επιφάνεια αγωγού), την πυρηνική ακτινοβολία και τα ηλεκτρόνια. Κορυφαίοι επιστήμονες της εποχής, όπως ο φυσικός Μαξ Πλανκ και ο φυσικοχημικός Βάλτερ Νερνστ, πίστευαν ότι η συγκυρία ήταν κατάλληλη και ώριμη για να πραγματοποιηθεί ένα διεθνές συνέδριο που θα διερευνούσε όλα τα καινούργια δεδομένα της επιστήμης.

Το φθινόπωρο του 1911, από τις 29 Οκτωβρίου έως τις 4 Νοεμβρίου, οργανώθηκε στις Βρυξέλλες το πρώτο Συνέδριο Σολβέ με πρωτοβουλία του Βέλγου χημικού και βιομήχανου Ερνέστ Σολβέ. Στο ιστορικό συνέδριο, ορισμένοι από τους σημαντικότερους επιστήμονες επιχείρησαν, εκτός των άλλων, να εξετάσουν τα προβλήματα που ανέκυπταν από τις διαφορετικές προσεγγίσεις μεταξύ της κλασικής φυσικής και της κβαντικής θεωρίας. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες βρίσκονταν ο 32χρονος τότε Αλβέρτος Αϊνστάιν, η Πολωνή φυσικός και χημικός Μαρία Κιουρί, ο Γάλλος μαθηματικός Ανρί Πουανκαρέ και πολλοί άλλοι.

Η ιστορική φωτογραφία από το 5ο Συνέδριο Σολβέ. Εικονίζονται οι: ‘Oρθιοι (από αριστερά): Ο. Πικάρ, E. Ενριό, Π. Έρενφεστ, E. Ερζέν, Τ. ντε Ντοντέ, E. Σρέντινγκερ, Ζ.-E. Βερσαφέλτ, Β. Πάουλι, Β. Χάιζενμπεργκ, Ρ.Χ. Φάουλερ, Λ. Μπριλουέν. Μεσαία σειρά (από αριστερά): Π. Ντεμπέι, M. Κνούντσεν, Ο.Λ. Μπραγκ, Χ.A. Κράμερς, Π.A.M. Ντιράκ, A.Χ. Κόμπτον, Λ. ντε Μπρολί, M. Μπορν, N. Μπορ. Πρώτη σειρά (από αριστερά): I. Λάνμουρ, M. Πλανκ, Μ. Κιουρί, Χ.Α. Λόρεντζ, A. Αϊνστάιν, Π. Λανζεβέν, Σ.-E. Γκυ, Τ.T.Ρ. Γουίλσον, O.Γ. Ρίτσαρντσον.

Ο Αϊνστάιν, σε επιστολή που έστειλε σε ένα φίλο του, περιγράφει την πρώτη συνάντηση ως «θρήνο στα ερείπια της Ιερουσαλήμ», τονίζοντας ότι «τίποτε χρήσιμο δεν προέκυψε» από αυτή. Ο «κατεστραμμένος ναός», σ’ αυτήν την περίπτωση, ήταν οι θεωρίες της κλασικής φυσικής που είχαν κυριαρχήσει στην επιστημονική σκέψη του 19^ου αιώνα. Ο Αϊνστάιν κατανοούσε την απογοήτευση των συναδέλφων του παρ’ ότι τους θεωρούσε παράλογα πεισματάρηδες και συντηρητικούς.

Σε ένα από τα επόμενα Συνέδρια Σολβέ, όπου οι επιστημονικές διαμάχες διαρκούσαν ημέρες, ο Αϊνστάιν εκστόμισε την περίφημη φράση, «ο Θεός δεν παίζει ζάρια…». Για να λάβει την απάντηση από τον Δανό φυσικό Νιλς Μπορ: «σταματήστε να λέτε στον Θεό τι να κάνει!». Από αυτές τις συναντήσεις προέρχονται και οι φωτογραφίες, ασπρόμαυρη και επιχρωματισμένη, που δημοσιεύουμε, καθώς και το σπάνιο βίντεο με μερικούς από τους σημαντικότερους επιστήμονες του 20ού αιώνα.

Πηγή: Οpen culture