Thales + Friends

Η έννοια του χρόνου και πρακτικά ζητήματα της γλώσσας στο Mathesis

Αναρτήθηκε σε 7 Δεκεμβρίου, 2020 κατηγορία: Ειδήσεις | Tags: , , ,

Από την κλασσική Αθήνα, και τον τρόπο με τον οποίο οι πρόγονοί μας αντιλαμβάνονταν την έννοια του χρόνου, ξεκινά ο νέος κύκλος μαθημάτων Mathesis – το τμήμα διαδικτυακών μαθημάτων των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης (ΠΕΚ). Το πρώτο μάθημα του κύκλου, με τίτλο «Ο χρόνος στην Κλασσική Αθήνα», διδάσκει ο καθηγητής Φιλοσοφίας Βασίλης Κάλφας.  

Η έννοια του χρόνου (κεντρική έννοια στη νεώτερη φιλοσοφία και φυσική) εισάγεται σχετικά αργά στην αρχαία φιλοσοφική σκέψη. Δεν απασχολεί τους Προσωκρατικούς, τους Σοφιστές και τον Σωκράτη, ο Πλάτων της αφιερώνει ένα σύντομο κείμενο στον Τίμαιο, και μόνο με τον Αριστοτέλη αποκτά κεντρική σημασία στη φυσική φιλοσοφία.

Αλλά και η πολύπλοκη πολιτική και θρησκευτική ζωή στην κλασσική Αθήνα εξελίσσεται χωρίς άμεση αναφορά σε ένα ορθολογικό ημερολόγιο, που θα καθόριζε με σχετική ακρίβεια τα μέτρα του χρόνου (των ωρών, των μηνών και των εποχών). Ακόμη και η ιστορία αναπτύσσεται την ίδια εποχή ως επιστημονικός κλάδος χωρίς τα μέτρα του χρόνου.

Από την άλλη η υποκειμενική βίωση του χρόνου, δηλαδή ο χρόνος της ζωής του ατόμου, η θνητότητα, η ατομική μοίρα και η τύχη, βρίσκονται στο επίκεντρο της ποίησης του 5ου αιώνα, ειδικά της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας.

Ο χρόνος λοιπόν προσφέρει μια ευκαιρία να εξεταστούν στην αλληλεπίδρασή τους πλευρές της ζωής και της σκέψης στην κλασσική Ελλάδα, τις οποίες κατά κανόνα δεν συνδέονται.

Στο μάθημα αυτό θα παρακολουθήσετε την παράλληλη ανάπτυξη της κοσμολογικής, φιλοσοφικής και ποιητικής σύλληψης του χρόνου κατά τον 5ο και τον 4ο αιώνα π.Χ.

Έναρξη: 14 Δεκεμβρίου 2020

Στο νέο κύκλο παρουσιάζεται επίσης το μάθημα «Πρακτικά ζητήματα της Νεοελληνικής» του καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Θεοδοσίου Π. Τάσιου.

«Οι διαλέξεις ξεκινάν με μιαν ανάλυση του γλωσσικού ενεργήματος, προκειμένου να φανεί ο βαθύς υπαρξιακός χαρακτήρας του, εκτός απ’ την εργαλειακή-του λειτουργία. Κατόπιν, ασχολούμαστε με μερικά πρακτικά γλωσσικά θέματα και με τον Επιτονισμό, πρίν να θίξομε ορισμένα κοινωνιολογικά ζητήματα που σχετίζονται με τη γλώσσα. Ύστερα συζητούνται γλωσσικά αντικείμενα αρχαίας και βυζαντινής περιόδου. Μεγάλη σημασία δίνεται κατόπιν στο εθνικό πρόβλημα της σύγχρονης ορολογίας για την επιστήμη και την καθημερινότητα.

Εξ άλλου, στις διαλέξεις αυτές αναλύεται η φύση των γλωσσικών Κανονιστικών Κειμένων (της Γραμματικής δηλαδή), και υπογραμμίζεται η ανεπάρκεια μιας σχολικής Γραμματικής να καλύψει τις ανάγκες του ευρύτερου Νεοελληνικού λόγου. Ειδικότερα, θ’ ασχοληθούμε και με την εμφανώς αδόκιμη μορφή του μονοτονικού που έχει επιβληθεί προ τεσσαρακονταετίας.

Το μάθημα τελειώνει με σχόλια σε διάφορους συρμούς προχειρογλωσσίας κατα τα τελευταία τριάντα χρόνια».

Έναρξη: 14 Δεκεμβρίου 2020

Ταυτόχρονα, στο Mathesis προσφέρονται σε επανάληψη το μάθημα της Μαρίας Ευθυμίου για την Επανάσταση του 1821, ως προπομπός του νέου μαθήματός της για τον Φιλελληνισμό, το οποίο θα είναι διαθέσιμο σε έναν από τους επόμενους κύκλους μαθημάτων. Επίσης, σε επανάληψη θα δοθεί το εισαγωγικό μάθημα του Νίκου Αβούρη για την ανάπτυξη ιστοσελίδων, όσο το δεύτερο μέρος του ετοιμάζεται για τη νέα χρονιά.

Ακόμα, για τους φίλους της φυσικής και των μαθηματικών, σε επανάληψη προσφέρονται τα μαθήματα για την σχετικότητα και την κοσμολογία με τον Θεόδωρο Τομαρά και για τις πιθανότητες με τον Μιχάλη Κολουντζάκη.

Περισσότερες πληροφορίες, εδώ

© Copyright 2001-2020 Θαλής + Φίλοι.

designed & developed by ELEGRAD