Αναρτήθηκε σε 5 Μαρτίου, 2013 κατηγορία: Ειδήσεις

Συντάκτης: Γιώργος Καρουζάκης

Πριν από λίγες μέρες έγινε στο Λονδίνο η πρεμιέρα του πιο ασυνήθιστου μιούζικαλ των τελευταίων χρόνων. Στο Conway Hall της βρετανικής πρωτεύουσας παρουσιάστηκε η περφόρμανς PRINCIPIA MATHEMATICA – the musical, η οποία βασίστηκε στις περίφημες «Αρχές των Μαθηματικών», το μνημειώδες έργο δυο σπουδαίων προσωπικοτήτων του 20ου αιώνα, του Bertrand Russell και του Alfred North Whitehead.

Πώς ένα ογκώδες έργο, εξαιρετικά σημαντικό στην ιστορία της λογικής, με γλώσσα και έννοιες ιδιαίτερες, γίνεται μιούζικαλ; Ο κορυφαίος Βρετανός τενόρος Tyrone Landau, που είχε την τολμηρή ιδέα της μεταφοράς του έργου στη σκηνή, κατάφερε να συνδυάσει ορισμένες από τις ιδέες των «Αρχών των Μαθηματικών» με δέκα σκηνές χορού, μουσικής και θεατρικής έκφρασης.

Τα τραγούδια του μιούζικαλ φέρουν τίτλους, όπως, «Λέξεις και Σύμβολα», «’Ενα-Πολλά- Πολλά-Ένα» «Ισοδυναμία», «Φαύλοι Κύκλοι» «Λέω κάτι». Τόσο οι στίχοι των τραγουδιών όσο και οι συμβολισμοί τους, αναφέρονται, κυρίως, στην αδυναμία της γλώσσας να εκφράσει ακριβές νόημα. Υπάρχουν και σκηνές χωρίς κείμενο, με σόλο βιολιού, ενώ μια ολόκληρη σκηνή αποτελείται από Λογικές προτάσεις.

Να υπενθυμίσουμε ότι με το έργο Principia Mathematica, ο Bertrand Russell και ο Alfred North Whitehead προσπάθησαν να αναστηλώσουν -μετά την καταστροφή που προκάλεσε το Παράδοξο του Ράσελ-, το μεγαλεπήβολο σχέδιο του Γκότλομπ Φρέγκε, δηλαδή τη θεμελίωση των μαθηματικών με βάση τη λογική. Ο τίτλος του έργου, «Αρχές των Μαθηματικών» στα λατινικά – θεωρήθηκε βέβηλος, αφού είναι ο ίδιος ακριβώς με αυτόν του μεγάλου έργου του Νεύτωνα.

Οι τρεις τόμοι του δημοσιεύθηκαν το 1910, το 1912 και το 1913. Το έργο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ιδέα του Ράσελ των «τύπων» (types), που θεσπίζει ιεραρχίες συνόλων, η κάθε βαθμίδα της οποίας μπορεί να περιέχει μόνο κατώτερες βαθμίδες. Αν και τα Principia Mathematica δεν κατάφεραν να εκπληρώσουν τα φιλόδοξα σχέδια των δημιουργών τους, επηρέασαν καθοριστικά τη σύγχρονη λογική.

Να προσθέσουμε, τέλος, ότι αρκετά βρετανικά Μέσα Ενημέρωσης συστήνουν σε όσους θελήσουν να δουν την το μιούζικαλ Principia Mathematica να διαβάσουν το graphic – novel, Logicomix των Απόστολου Δοξιάδη και Χρίστου Παπαδημητρίου, ώστε να προσεγγίσουν καλύτερα την προσωπικότητα του Bertrand Russell.