Αναρτήθηκε σε 20 Σεπτεμβρίου, 2012 κατηγορία: Ειδήσεις, Νέα της Ομάδας

Συντάκτης: Γιώργος Καρουζάκης

«Δοκίμια για την αλληλεπίδραση μαθηματικών και αφήγησης. Τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτή η φράση ; Πρόκειται για πλήγμα ενάντια στη διαχρονική, Πλατωνική άποψη περί μαθηματικών ή αναφορά στη μαθηματική δομή μιας λογοτεχνικής πλοκής, όπως στο έργο του Προυστ ; Ανακαλεί, μήπως, ιστορίες που περιέχουν μαθηματικά αντικείμενα, όπως εκείνες του Μπόρχες ή αναγνωρίζει, απλώς, αναλογίες μεταξύ των δύο κλάδων ; »

O Peter Cameron, καθηγητής μαθηματικών στο Queen Mary University of London, θέτει τα παραπάνω ερωτήματα, γράφοντας με ενθουσιασμό στην επιθεώρηση London Mathematical Society για το βιβλίο Circles Disturbed: The Interplay of Mathematics and Narrative (Κύκλοι Διαταραγμένοι: Οι σχέσεις των μαθηματικών με την αφήγηση).

Το βιβλίο των εκδόσεων του Πανεπιστημίου του Princeton, επιμελήθηκαν ο συγγραφέας και μαθηματικός Απόστολος Δοξιάδης και ο αμερικανός μαθηματικός, καθηγητής του Harvard, Βarry Mazur.

Αναφερόμενος στα ερωτήματα που θέτει αρχικά ο ίδιος, επισημαίνει ότι το βιβλίο τα περιλαμβάνει όλα και τα διερευνά, δίνοντας, όπως γράφει, «άφθονη τροφή για σκέψη, ακόμα κι αν σε κάποια σημεία η ανάγνωση απαιτεί μεγαλύτερη προσοχή». Ως κινητήρια δύναμη της δημιουργίας του βιβλίου αναγνωρίζει τον Απόστολο Δοξιάδη, του οποίου το δοκίμιο ξεχωρίζει και ως το καλύτερο μέσα στην έκδοση.

«Από που προέρχεται η ιδέα της μαθηματικής απόδειξης;» αναρωτιέται για να αναφερθεί στο κείμενο που του αρέσει περισσότερο. Και προσθέτει : «O Δοξιάδης ανιχνεύει τις ρίζες της μαθηματικής απόδειξης στην αφηγηματική ποίηση των Ομηρικών Επών, αναγνωρίζοντας ως σημαντικότερο σταθμό της πορείας από την επική αφήγηση στη μαθηματική απόδειξη την ρητορική, ιδίως την δικανική ρητορεία και το είδος των επιχειρημάτων που χρησιμοποιούνταν στα δικαστήρια», γράφει. «Ο δικανικός ρήτορας, για παράδειγμα, πρέπει να δείξει πως μια σειρά από γεγονότα πιθανότατα συνέβησαν, επειδή οι εναλλακτικές τους εκδοχές αποκλείστηκαν από αποδεικτικά στοιχεία, γεγονός που ανακαλεί τη μαθηματική απόδειξη δια της εις άτοπον απαγωγής».

Ανάμεσα στα καλύτερα δοκίμια, τοποθετεί, ακόμα, όσα αφηγούνται μια ιστορία που σχετίζεται αποκλειστικά με την μαθηματική παραγωγή, ενώ δεν κρύβει το θαυμασμό του για το κείμενο του Colin McLarty που επικεντρώνεται στη «θεολογία» του Γερμανού μαθηματικού David Hilbert, όσο και για τα γραφόμενα του Michael Harris, που επιχειρεί να απαντήσει στο, φαινομενικά, παράδοξο ερώτημα : «Επαληθεύουν θεωρήματα τα ανδροειδή όταν κοιμούνται ;

O Peter Cameron κλείνει την κριτική του με το κείμενο του Jan Christoph Meister υπενθυμίζοντάς την αναφορά του συγγραφέα του σε έναν αλγόριθμο της αφήγησης που θα μπορούσε να περάσει το τεστ του Alan Turing : «Πες μου μια ιστορία για να σου πω αν είσαι άνθρωπος ή μηχανή».

«Μερικές φορές αναρωτιέμαι αν κάποια μπλοκμπάστερ έχουν ήδη παραχθεί από ένα τέτοιο αλγόριθμο …» καταλήγει ο Peter Cameron.