Αναρτήθηκε σε 3 Φεβρουαρίου, 2012 κατηγορία: Ειδήσεις

Συντάκτης: Γιώργος Καρουζάκης

Πολύτιμα χειρόγραφα του πατέρα της Κλασικής Φυσικής Ισαάκ Νεύτωνα (1643-1727) παρουσιάζονται, εδώ και λίγες εβδομάδες, στο ευρύ κοινό, μέσα από την ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ. Ανάμεσα τους υπάρχει και μια σπάνια έκδοση του σπουδαιότερου έργου του, των περίφημων Μαθηματικών Αρχών της Φυσικής Φιλοσοφίας (Philosophiae Naturalis Principia Mathematica), η οποία φέρει ιδιόχειρες σημειώσεις, υπολογισμούς και απαντήσεις στους επικριτές του. Σε αυτό το κορυφαίο έργο, το οποίο εκδόθηκε το 1687, περιλαμβάνονται οι ανακαλύψεις του Νεύτωνα για τους νόμους της κίνησης και της παγκόσμιας έλξης.

Όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα “Guardian”, περισσότερες από 4000 σελίδες, περίπου το 20% από το πολύτιμο υλικό του αρχείου του Νεύτωνα που βρίσκεται στο Κέμπριτζ, έχει ήδη ψηφιοποιηθεί. Η σταδιακή παρουσίαση των χειρογράφων του ‘Αγγλου φυσικού, μαθηματικού, αστρονόμου και αλχημιστή είναι μέρος ενός συνολικού προγράμματος ψηφιοποίησης αρχείων. Σύντομα, οι χρήστες του διαδικτύου θα αποκτήσουν πρόσβαση, μέσω του ίδιου ιστότοπου, σε σημαντικά χειρόγραφα και άλλων επιφανών επιστημόνων, όπως ο Δαρβίνος και ο Νεοζηλανδός φυσικός και χημικός ‘Ερνεστ Ράδερφορντ.

«Μπορείτε να παρατηρήσετε τις διαδρομές στο μυαλό του Νεύτωνα σε διαφόρων ειδών πράξεις και υπολογισμούς και επιπλέον την εξέλιξη της σκέψης του.Το συγκεκριμένο αντίτυπο των Μαθηματικών Αρχών της Φυσικής Φιλοσοφίας περιλαμβάνει, επίσης, σελίδες όπου οι ιδιόχειρες σημειώσεις του Νεύτωνα διαπλέκονται με το τυπωμένο κείμενο», λέει στην εφημερίδα “Guardian” ο Γκραντ Γιανγκ, διευθυντής της ψηφιακής βιβλιοθήκης του Κέμπριτζ. Και προσθέτει: «το βιβλίο είναι αρκετά ταλαιπωρημένο, κάποιες σελίδες του έχουν καεί ή έχουν αλλοιωθεί από νερό, είναι αρκετά ευαίσθητο και ευπαθές, για αυτό και σπανίως παρουσιάζεται στο κοινό. Μέχρι πρόσφατα, όποιος ήθελε να το δει έπρεπε να έρθει στο Κέμπριτζ και να πάρει ειδική άδεια. Τώρα προσφέρουμε σε όλο τον κόσμο, με ένα κλικ στο “ποντίκι” του υπολογιστή, τους θησαυρούς της βιβλιοθήκης μας».

 

Αν αποφασίσετε, πάντως, να μελετήσετε τα ακριβοθώρητα, έως τώρα, σημειωματάρια του Νεύτωνα θα διαπιστώσετε ότι ορισμένες σελίδες τους, όπως αυτή που παρουσιάζουμε, είναι γραμμένες στα ελληνικά. Πρόκειται, κυρίως, για αντιγραφή κειμένων του Αριστοτέλη και άλλων φιλοσόφων της αρχαιοελληνικής γραμματείας, από μαθήματα κατά τη διάρκεια των σπουδών του.

Τα ελληνικά και τα λατινικά είναι δύο γλώσσες που εντοπίζονται, συχνά, στις σημειώσεις του, επιβεβαιώνοντας ότι η εκπαίδευση της εποχής του βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στην αρχαία ελληνική και λατινική γραμματεία.

Ειδικότερα, στην παρουσίαση που συνοδεύει το σημειωματάριο στο οποίο υπάρχουν κείμενα και στην ελληνική γλώσσα, το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ αναφέρει: «είναι το σημειωματάριο το οποίο ο Νεύτωνας διατηρούσε από το 1661 έως το 1665, ως προπτυχιακός φοιτητής στο Κολέγιο Τρίνιτι. Περιέχει σημειώσεις από τις σπουδές του, και βαθμιαία, τις αναζητήσεις του στα μαθηματικά, στην φυσική και στην μεταφυσική».

Το Κέμπριτζ προβάλλει και άλλα σημαντικά, λιγότερο δημοφιλή κείμενά του, όπως το τετράδιο σημειώσεων που είχε πάντοτε μαζί του όταν το πανεπιστήμιο έκλεισε, λόγω της επιδημίας πανώλης, το 1665. Αυτά τα κείμενα αποκαλύπτουν, εκτός των άλλων, την αρχική προσέγγισή του στην κατανόηση των βασικών προβλημάτων του λογισμού.

Τα χρόνια εκείνα υπήρξαν ιδιαίτερα γόνιμα για τον Νεύτωνα. Η επιδημία της πανώλης τον ανάγκασε να επιστρέψει στη γενέτειρά του, το Γούλσθορπ, και να αφιερωθεί στη μελέτη, κάνοντας μερικές από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις του. Είναι γνωστή η δήλωση του για εκείνη την περίοδο: “Στις δύο χρονιές 1665 και 1666 της πανώλης, ενδιαφερόμουν για τα Μαθηματικά και τη Φιλοσοφία περισσότερο από ποτέ”.

Η σχέση του με το φημισμένο πανεπιστήμιο ξεκίνησε το 1661, όταν βρέθηκε εκεί για σπουδές. Αποφοίτησε το 1665. Το 1669 διορίστηκε στη Λουκασιανή Έδρα των Μαθηματικών στο Κολέγιο Τρίνιτι, διαδεχόμενος τον καθηγητή του Ισαάκ Μπάροου.

Το 1672 έγινε μέλος στην Βασιλική Εταιρία του Λονδίνου, όπου είχε τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή και να ανταλλάξει απόψεις με αρκετούς ακόμα επιστήμονες, όπως τον αστρονόμο Έντμοντ Χάλεϊ , τον χημικό Ρόμπερτ Μπόιλ και τον αστρονόμο Τζον Φλάμστιντ.

Η διάσωση του μεγαλύτερου μέρους των χειρογράφων του Νεύτωνα οφείλεται και στους κληρονόμους του, ιδίως στην ανιψιά του Κάθριν και στον σύζυγό της Τζον Κόντουιτ, οι οποίοι αντιλήφθηκαν, εγκαίρως, την ανεκτίμητη αξία των χειρογράφων του, και τα προστάτευσαν.

Περισσότερες πληροφορίες στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://cudl.lib.cam.ac.uk/