Αναρτήθηκε σε 8 Ιουλίου, 2021 κατηγορία: Ειδήσεις | Tags: Mαθηματικά, Βιβλίο, Βιογραφία, εκπαίδευση, Επιστήμη, Ιδέες

Συντάκτης: Γιώργος Καρουζάκης

Οι εκδόσεις Εφαλτήριο ιδρύθηκαν πρόσφατα με σκοπό να παρέχουν στους φίλους της επιστήμης βιβλία που συνδυάζουν την εγκυρότητα με την αναγνωστική απόλαυση. Κάθε αναγνώστης που αγαπά την επιστημονική γνώση, και εκτιμά τον ρόλο που έχει κατακτήσει η επιστήμη ως ορθολογικό πλαίσιο της πραγματικότητας, θα μπορεί να διευρύνει τις γνώσεις του και να παρακολουθεί τις εξελίξεις σε ποικίλα επιστημονικά πεδία μέσα από τα βιβλία των εκδόσεων.

Τα γνωστικά αντικείμενα που αποσκοπούν να καλύψουν είναι οι βασικές θετικές επιστήμες (μαθηματικά, επιστήμη υπολογιστών, φυσική, χημεία, βιολογία), αλλά και εφαρμοσμένοι κλάδοι όπως η ρομποτική, η επιστήμη υλικών, η βιοτεχνολογία και η επιστήμη του διαστήματος.

Το ξεκίνημα γίνεται με μία ξεχωριστή έκδοση. Πρόκειται για το βιβλίο «Euler: Ο δάσκαλος όλων μας» που έγραψε για τον ιδιοφυή Ελβετό μαθηματικό και φυσικό ο William Dunham, Ομότιμος Καθηγητής Μαθηματικών στο Κολέγιο Muhlenberg. Η μετάφραση του βιβλίου έγινε από τον Γιάννη Παπαδόγγονα και η επιστημονική εποπτεία της έκδοσης ανήκει στον Θεοφάνη Γραμμένο. Το βιβλίο τιμήθηκε το 2008 με το βραβείο Beckenbach της Μαθηματικής Ένωσης Αμερικής.

Το σημαντικότερο όμως επίτευγμα του Dunham είναι η εντυπωσιακή προσπάθειά του να σκιαγραφήσει με ζωηρό τρόπο την προσωπικότητα του Leonhard Euler (1707-1783), ενός από τους σπουδαιότερους μαθηματικούς όλων των εποχών, και να προσεγγίσει με έγκυρο και αναλυτικό τρόπο τη συνεισφορά του σε οκτώ πεδία: θεωρία αριθμών, λογαρίθμους, άπειρες σειρές, αναλυτική θεωρία αριθμών, μιγαδικές μεταβλητές, άλγεβρα, γεωμετρία και συνδυαστική.

Επιπλέον, στο τέλος του βιβλίου γίνεται μία συνοπτική παρουσίαση των «Απάντων» του Euler, τα περίφημα Opera Omnia, η έκδοση των οποίων είχε διαρκέσει περισσότερο από έναν αιώνα.

Ο Euler έζησε τον δέκατο όγδοο αιώνα. Στη διάρκεια της ζωής του, παρά τα σοβαρά προβλήματα όρασης που αντιμετώπιζε, κατάφερε να παραμείνει παραγωγικός περισσότερο από εξήντα χρόνια. Στο βιογραφικό σκίτσο του, ο Dunham τον παρουσιάζει αρχικά ως «ένα παιδί με γρήγορη ανάπτυξη, προικισμένο με ένα χάρισμα για γλώσσες και με εντυπωσιακή μνήμη. Το κεφάλι του ήταν γεμάτο με ένα συνονθύλευμα παράξενων πληροφοριών, όπως αγορεύσεις μεγάλων ανδρών, ποιήματα και λίστες πρώτων αριθμών. Είχε επίσης μία απίστευτη ικανότητα για νοερούς υπολογισμούς, όντας σε θέση να εκτελεί περίπλοκες αριθμητικές πράξεις χωρίς μολύβι και χαρτί».

Ο Euler υπήρξε μαθητής του διάσημου Ελβετού μαθηματικού Γιόχαν Μπερνούλι (1667-1748), ενώ στο πανεπιστήμιο τα ενδιαφέροντά του επεκτάθηκαν στην ιστορία του δικαίου, στη φιλοσοφία και στη θεολογία. Το πάθος του για τα μαθηματικά εκφράστηκε επίσης πολύ νωρίς, αφού σε ηλικία 20 ετών διακρίθηκε σε έναν διεθνή επιστημονικό διαγωνισμό αναλύοντας την τοποθέτηση των καταρτιών σε ένα ιστιοφόρο πλοίο.

Ο συγγραφέας μνημονεύει, τέλος, την επιστημονική κληρονομιά επικών διαστάσεων που άφησε πίσω του ο Euler. Και υπενθυμίζει τον επικήδειο για τον Euler που εκφώνησε ο Γάλλος φιλόσοφος και μαθηματικός Μαρκήσιος de Condorcet λέγοντας ότι οποιοσδήποτε πρόκειται να ασχοληθεί με τα μαθηματικά στο μέλλον θα «καθοδηγείται και θα βασίζεται στην ιδιοφυΐα του Euler.