Αναρτήθηκε σε 17 Σεπτεμβρίου, 2014 κατηγορία: Ειδήσεις | Tags: Catherine Goldstein, David Aubin, Ιστορία, μαθηματικά

Συντάκτης: Γιώργος Καρουζάκης

Η εξέλιξη της επιστήμης και η ζωή των επιστημόνων στις ταραγμένες εποχές των μεγάλων πολέμων έχει απασχολήσει αρκετά ορισμένους ιστορικούς και λογοτέχνες. Το νέο βιβλίο που επιμελήθηκαν οι ιστορικοί των μαθηματικών David Aubin και Catherine Goldstein δεν διερευνά, γενικώς, τη σχέση της επιστήμης με τον πόλεμο, αλλά επικεντρώνεται στην εποχή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο μακροσκελής τίτλος του, The War of Guns and Mathematics: Mathematical Practices and Communities in France and Its Western Allies Around World War I, ορίζει τη θεματολογία της έκδοσης που επιχειρεί να διερευνήσει, μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες, την επίδραση που είχε στην εξέλιξη της μαθηματικής επιστήμης ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος.

H έρευνα προχωρά μέσα από ορισμένες πόλεις-κλειδιά: το Παρίσι, το Κέμπριτζ, τη Ρώμη, το Σικάγο κ.α. Αξιοποιεί μελέτες που εκπροσωπούν ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών και θέσεων που υιοθέτησαν την περίοδο του πολέμου οι μαθηματικοί. Και έχουν σχέση με πολεμικές συγκρούσεις, το πέρασμα από τον μαχητικό πασιφισμό στον στρατιωτικό, την επιστημονική ή την ιδεολογική κινητοποίηση. Η χρήση των μαθηματικών στην υπηρεσία του πολέμου είναι, επίσης, ένα θέμα που εξετάζεται διεξοδικά.

Το βιβλίο φωτίζει και τη μακροπρόθεσμη επίδραση του πολέμου στην εξέλιξη της επιστήμης, τις συνέχειες και τις ασυνέχειες στην δομή και την οργάνωσή της, ενώ προτείνει μια εμπεριστατωμένη αξιολόγηση του ζητήματος της ανανέωσης και του εκσυγχρονισμού των μαθηματικών. Η επιρροή που δέχτηκε η μαθηματική επιστήμη από τις σχέσεις και τις ισορροπίες που διαμόρφωσαν οι πολεμικές επιχειρήσεις σε διαφορετικές χώρες, θεωρείται ένα ακόμα ενδιαφέρον θέμα της έκδοσης.

Στον πρόλογο παρουσιάζεται, επίσης, κι ένα αποκαλυπτικό απόσπασμα από τη μελέτη του Γάλλου μαθηματικού J. A. E. Dieudonné για την εποχή. Αναφερόμενος στις πολεμικές συγκρούσεις των χρόνων 1914 -1918 επισημαίνει τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο αξιοποιήθηκαν εκείνα τα χρόνια οι επιστήμονες στη Γερμανία και τη Γαλλία. Οι Γερμανοί τούς ώθησαν να δουλέψουν στην βελτίωση επιστημονικών ανακαλύψεων που θα βοηθούσαν τις πολεμικές επιχειρήσεις, ενώ οι Γάλλοι, τουλάχιστον στο ξεκίνημα του πολέμου, τούς έστειλαν στην πρώτη γραμμή του Μετώπου. «Αυτή η επιλογή δείχνει το δημοκρατικό και πατριωτικό πνεύμα της χώρας, άξιο σεβασμού από όλους, το οποίο, όμως, είχε ως αποτέλεσμα τον αφανισμό των νεαρών Γάλλων επιστημόνων», σημειώνει ο Dieudonné.